Basiliek van Santa Maria Maggiore
Archibasilica Sanctae Mariae Majoris ad Nives | ||||
Plaats | Rome | |||
Gebouwd in | 432 | |||
Gewijd aan | Heilige Maria | |||
Architectuur | ||||
Afmeting | 92 m lang 80 m breed 75 m hoog | |||
Titelkerk | ||||
Titulair kardinaal | Santos Abril y Castelló, Aartspriester | |||
Aartsbisdom | Teruel y Albarracín | |||
|
De basiliek van Santa Maria Maggiore (Basilica di Santa Maria Maggiore) is een grote rooms-katholieke kerk op de heuvel Esquilijn in de Italiaanse hoofdstad Rome. Sinds 1929 is deze kerk met de rang van basilica maior in bezit van de Heilige Stoel. De basiliek is een van de zeven pelgrimskerken van Rome en een van de vier pauselijke basilieken.
De kerk werd in 431 door paus Sixtus III gesticht ter herinnering aan het concilie van Efeze in hetzelfde jaar. De wijding aan Maria betekent het pauselijk goedkeuren van de besluiten van dit concilie, waar men onder andere de positie van Maria als moeder van Christus bepaald had.
Inhoud[verbergen] |
[bewerken] Voorgeschiedenis van het ontstaan
In 431 was Efeze gekozen voor een Concilie over de twistvraag of Maria Theotokos (Moeder van God) was in spirituele dan wel in letterlijke betekenis, iets waarover de Assyrische Kerk van het Oosten dwars lag. Tijdens dit concilie werd de Kerk van Maria gebouwd om de Efeziërs een nieuw eigen cultuscentrum te geven. Tegelijk werd ter bevestiging in Rome door de Paus de Basiliek van Maria de Meerdere (Basilica di Santa Maria Maggiore) gebouwd, zodat beide machtscentra met elkaar waren verbonden. Na het concilie splitste een deel van de, toen in het Perzisch rijk bestaande, Syrische Kerk zich af van het in het Romeinse Rijk zetelend patriarchaat van Antiochië. Zo ontstond de Oost-Syrische of ‘Nestoriaanse kerk’.
De cultus van de moedergodin was vanouds zeer diep geworteld in Efeze. Men poogde toen, aanvankelijk zonder succes, deze cultus te substitueren door een dienst voor de Heilige Maagd Maria. Volgens de legende zou Maria (moeder van Jezus) zelfs in Efeze zijn begraven. Het 'Huis van de Heilige Maagd Maria' (Turks: Meryemana) in de buurt van Efeze is een bedevaartsoord geworden, waar zowel islamitische als christelijke gelovigen naartoe worden geleid.
[bewerken] Legende over het ontstaan van de Basiliek
Rond het jaar 350 na Christus bekeerde het merendeel van het Romeinse Rijk zich tot het christendom. Het was ook sinds die tijd dat menig vrome Romein zijn rijkdommen uitgaf ter verering van de Heilige Maagd Maria en de Apostelen. Onder hen waren ook Johannes van Rome en zijn vrouw.
In de begindagen van augustus hadden Johannes en zijn vrouw beiden een ongewone droom. Zij hadden gedroomd dat Maria hen opdracht gaf om een kerk te stichten op een van de zeven heuvels van Rome. Maria had hen in die droom verteld dat de exacte plaats duidelijk zou worden door sneeuw.
Johannes besloot zijn opmerkelijke droom voor te leggen aan Paus Liberius. Deze beweerde exact hetzelfde gedroomd te hebben en daarop gingen Johannes, zijn vrouw en paus Liberius op 5 augustus naar de heuvel Esquilijn, waar zij in hartje zomer sneeuw aantroffen in de vorm van een fundament van een kerk. De bouw van de kerk werd daarop direct gestart. De naam van de kerk was toen nog Basilica Liberiana.
In 432 na Christus herbouwde paus Sixtus III de kerk en gaf deze haar huidige naam, Santa Maria Maggiore.
[bewerken] Architectuur
Het huidige kerkgebouw komt uit de tijd van Paus Sixtus III (432 - 440) en bevat vele oude mozaïeken uit deze periode, deze zijn de oudste in hun soort. De bouwvorm van het schip volgt zo exact de conventies van de keizerlijke basilieken dat de kerk vroeger ook daadwerkelijk als een exemplaar daarvan werd aangezien. De marmeren zuilen die het schip van de kerk ondersteunen zijn ouder dan de huidige kerk en komen waarschijnlijk uit een voorganger van de huidige basiliek of een ander antiek Romeins gebouw. De 14e-eeuwse 75 meter hoge romaanse klokkentoren is de hoogste van Rome. Het enorme gouden casetteplafond uit de 16e eeuw is naar ontwerp van Giuliano da Sangallo. Men zegt dat dit goud het eerste is dat door Columbus uit Amerika meegenomen is.
[bewerken] Kerkschatten en bijzonderheden
Het mozaïek in de apsis is in de late 13e eeuw vervaardigd door de franciscaner monnik Jacopo Torriti. Een icoon, geplaatst in de kapel van Sint Paulus, zou de pest buiten de stad gehouden hebben. De traditie wil dat het gaat om een door Lucas de Evangelist geschilderde icoon. Dat het waarschijnlijk om een paneel uit de 1e eeuw gaat werd volgens de rooms-katholieke Kerk bevestigd door C14-datering. De kerk heeft ook een schilderij van Girolamo Siciolante da Sermoneta uit 1568: Het martelaarschap van de heilige Catharina.
Op 29 april 1964 trouwde de Nederlandse prinses Irene in de basiliek met Karel Hugo van Bourbon-Parma.
[bewerken] Betlehemcrypte
De Betlehemcrypte voor het hoofdaltaar dankt zijn naam aan een relikwie, waarvan gezegd wordt dat het de kribbe van Christus' geboorte is. Ignatius van Loyola droeg hier op 25 december 1538 zijn eerste mis als priester op. Later zou hij de jezuïetenorde oprichten.
Vele beroemde katholieken liggen hier begraven, onder wie de heilige Hiëronymus, kardinaal Giacomo Colonna, Pauline Bonaparte, en de kunstenaar Gian Lorenzo Bernini. De kerk bevat ook het Pausgraf van Clemens VIII.
[bewerken] Zie ook
[bewerken] Externe links
Meer mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Basiliek van Santa Maria Maggiore op Wikimedia Commons. |
Territoria in bezit van de Heilige Stoel |
---|
Soevereine staten in bezit van de Heilige Stoel: Vaticaanstad Onderdelen Vaticaanstad: Vaticaanse musea · Vaticaanse tuinen Overige bezittingen in Rome: Sint-Jan van Lateranen · Maria de Meerdere · Sint-Paulus buiten de Muren · Paleis van Sint-Callixtus · Sal Gianicola · Paleis van de 12 Heilige Apostelen · Paleis bij de San Carlo Catinari · Datari-paleis · Cancelleria-paleis · Propaganda Fide-paleis · Sant'Offizio · Paleis van de Congregatie van de Oriëntaalse Kerk · Vicariato-paleis · Gregoriaanse Universiteiten · Pauselijk Bijbelinstituut · Archeologisch Intituut · Oriëntaals Instituut · Lombardisch College · Russisch College · Sant'Apollinare-paleizen · Huis van de terugtrekking voor de Heilige Johannes en Paulus Overige bezittingen in Italië: Castel Gandolfo · Santa Maria di Galeria |
Sant'Agostino · Sant'Andrea al Quirinale · Sant'Andrea delle Fratte · Sant'Andrea della Valle · Sant'Andrea in Via Flaminia · Santi Angeli Custodi a Città Giardino · Sant’Antonio di Padova a Circonvallazione Appia · Sant'Apollinare alle Terme Neroniane-Alessandrine · Santa Balbina · San Bernardo alle Terme · Santi Bonifacio e Alessio · San Carlo ai Catinari · San Carlo al Corso · Santa Chiara a Vigna Clara · Basiliek van Santa Cecilia in Trastevere · San Cesareo in Palatio · San Clemente (basiliek) · San Crisogono · Santa Croce in Gerusalemme · Santa Croce in Via Flaminia · Sacro Cuore di Cristo Re · Sacro Cuore di Gesù · Santi XII Apostoli · Santi Domenico e Sisto · Sant'Eugenio · Sant'Eusebio · Santa Francesca Romana · San Francesco di Paola ai Monti · San Francesco a Ripa · Friezenkerk · Gesù Divino Lavoratore · Il Gesù · San Gioacchino ai Prati di Castello · Santi Gioacchino e Anna al Tuscolano · San Girolamo dei Croati · San Giovanni Bosco in via Tuscolana · Santi Giovanni Evangelista e Petronio · Santi Giovanni e Paolo · Gran Madre di Dio · San Gregorio VII · San Gregorio Magno al Celio · Sant'Ignazio · Sint-Juliaan-der-Vlamingen · Sint-Jan van Lateranen · San Liborio · San Lorenzo in Damaso · San Luigi dei Francesi · Santuario della Madonna del Divino Amore · Santi Marcellino e Pietro · San Marcello al Corso · San Leone I · Santa Maria in Cappella · Santa Maria Liberatrice a Monte Testaccio · Santa Maria dell'Anima · Santa Maria in Via Lata · Santa Maria Consolatrice al Tiburtino · Basiliek van Santa Maria Maggiore · Santa Maria in Aracoeli · Santa Maria Ausiliatrice in Via Tuscolana · San Marco · Santa Maria Goretti · Santa Maria della Pace · Santa Maria della Vittoria · Santa Maria del Popolo · Santa Maria del Suffragio (Rome) · Santa Maria in Domnica · Santa Maria in Trastevere · Santi Nereo e Achilleo · San Nicola in Carcere · Santa Maria in Vallicella · Santa Maria sopra Minerva · Santa Maria Regina degli Apostoli alla Montagnola · Santa Maria in Transpontina · Santa Maria in Trivio · Santa Maria in Via · Natività di Nostro Signore Gesù Cristo a Via Gallia · Nostra Signora del Sacro Cuore · Ognissanti in Via Appia Nuova · Pantheon (Rome) · Santi Pietro e Paolo a Via Ostiense · Santa Prassede · Santa Prisca · Santa Pudenziana · Santissimo Nome di Maria al Foro Traiano · San Patrizio · Sint-Paulus buiten de Muren · Santi Quattro Coronati · Preziosissimo Sangue di Nostro Signore Gesù Cristo · Sint-Pietersbasiliek · Santa Sabina · San Silvestro in Capite · Sixtijnse Kapel · Santa Teresa al Corso d’Italia · Tempietto van San Pietro in Montorio · San Pietro in Vincoli · San Salvatore in Lauro · Trinità dei Monti · Sant'Agnese in Agone · Santa Maria dei Miracoli en Santa Maria in Montesanto · Santa Maria in Campitelli · Sint-Agnes buiten de muren · Santa Maria degli Angeli e dei Martiri · Sint-Anastasiabasiliek · San Martino ai Monti · Sint-Pancratiusbasiliek · Sint-Sebastiaan buiten de Muren