Business model canvas

In dit artikel wordt de Business model canvas, ontwikkeld door Alexander Osterwalder en Yves Pigneur, praktisch uitgelegd. Na het lezen begrijp je de basis van deze krachtige strategie tool. Onderin dit artikel kun je tevens een Business Model Canvas template downloaden.

Wat is het business model canvas?

Het business model canvas / bmc is een grafische weergave van een aantal variabelen, die de waarden van een organisatie weergeven. Het business model canvas kan worden ingezet als hulpmiddel voor het ontwikkelen van een nieuwe organisatie. Daarnaast analyseert het ook de (zakelijke) situatie van een bestaande onderneming. Het business model canvas is ontwikkeld door de Zwitserse business model goeroe Alexander Osterwalder en management informatie systemen professor Yves Pigneur.

Zij gebruikten voor het business model canvas, negen categorieën die zij de bouwstenen van een organisatie noemen. Dit zijn de bouwstenen:

1. Key partners (Waardevolle partners)
2. Key activities (Kernactiviteiten)
3. Key resources (Hulpbronnen)
4. Value propositions (Waardeproposities)
5. Customer relationships (Klantrelaties)
6. Channels (Kanalen)
7. Customer segments (Klantsegmenten)
8. Cost structure (Kostenstructuur)
9. Revenue streams (Inkomstenstromen)

Het functioneren van een bestaande organisatie kan gemakkelijk door het business model canvas verbeterd worden. Alle bedrijfsaspecten worden door het visueel aspect in één oogopslag overzichtelijk.

Door naar de ontwikkelingen per categorie te kijken, kan een organisatie haar waarde propositie bijschaven en de strategie structureel verbeteren. Bij het opstarten van een nieuwe organisatie kunnen met behulp van het business model canvas duidelijke beslissingen op voorhand worden genomen.

1. Waardevolle partners

Zowel voor startende als gevestigde organisaties kan het van belang zijn om met partners samen te werken. Denk bijvoorbeeld aan de strijd tegen de concurrentie en het bundelen van kennis en specialisme. Het levert onmisbare informatie op door vooraf te weten, met welke partners een waardevolle relatie kan worden opgebouwd.

2. Kernactiviteiten

Door goed te weten wat de kernactiviteiten van een bedrijf zijn, krijgt men inzicht in de waarde propositie van de organisatie. Het gaat dan niet alleen om de productie, maar ook om probleemoplossend werken, netwerken en de kwaliteit van het product en/of dienstverlening. Wanneer de organisatie weet wat de toegevoegde waarde is naar de klant toe, kan er een betere band ontstaan met bestaande klantrelaties, kan het helpen in het werven van nieuwe klanten en is het gemakkelijker de concurrent op afstand te houden.

3. Hulpbronnen

Hulpbronnen zijn alle middelen die een bedrijf nodig heeft om te functioneren. Dat kan worden onderverdeeld in fysieke, intellectuele, financiële en menselijke middelen. Bij fysieke middelen kan gedacht worden aan bedrijfsapparatuur. Onder intellectuele middelen wordt onder andere kennis, gevestigde merken en patenten verstaan. De financiële middelen hebben betrekking op de geldelijke stromen en de bronnen van inkomsten en de menselijke middelen omvatten het personele aspect.

4. Waardeproposities

De waarde propositie gaat naar de kern van het bestaansrecht van een onderneming; het voorziet in de klantbehoefte. Waarin onderscheidt de organisatie zich ten opzichte van de concurrent? Dit onderscheid richt zich enerzijds op kwantitatief gebied, zoals de prijs, service, snelheid en leveringsvoorwaarden. Daarnaast richt het zich ook op kwalitatief niveau waaronder ontwerp, status die het merk meebrengt en de klantervaring en –tevredenheid.

5. Klantrelaties

Het contact met de klanten is van essentieel belang. Hoe breder de klantenkring, hoe beter het is om de doelgroepen te segmenteren. Elke klantgroep heeft specifieke wensen. Door hier op in te spelen, investeert de organisatie in de verschillende klanten. Een goede service levert een goede en stabiele klantrelatie op, die ook voor de toekomst gewaarborgd is.

6. Kanalen

Een organisatie heeft met communicatie-, distributie- en verkoopkanalen te maken. Het draait daarbij niet alleen om het contact met klanten en de manier waarop met hen gecommuniceerd wordt. Ook de plaats van aanbod en de levering van het product en/of dienst zijn daarvoor allesbepalend. Kanalen naar de klant toe, kennen vijf verschillende fasen; bewustwording van het product, aankoop, aflevering, evaluatie & tevredenheid en aftersales. Om kanalen goed in te zetten en zoveel mogelijk klanten te bereiken, is het aan te raden om offline (winkels) en online (webwinkels) kanalen te combineren.

7. Klantsegmenten

Omdat organisaties vaak meer dan één klantgroep bedienen, is het goed om ze op te splitsen in klantsegmenten. Door in kaart te brengen wat van elke groep de specifieke klantbehoeften en wensen zijn en welke waarde zij daaraan koppelen, kunnen producten en dienstverleningen beter hierop worden aangepast. Dat levert uiteindelijk een grote klanttevredenheid op, die weer bijdraagt aan een goede waarde propositie.

8. Kostenstructuur

Door inzicht te hebben in de kostenstructuur, weet een organisatie ook wat er minimaal per jaar moet worden omgezet om winst te behalen. De kostenstructuur kijkt naar schaalvoordelen, constante en variabele kostenposten en de winstmogelijkheden. Wanneer blijkt dat er meer geïnvesteerd wordt, dan dat de organisatie daadwerkelijk verdient, dan moet er in de kostenstructuur wat worden aangepast. Vaak zal er voor gekozen worden om een aantal bedrijfsmiddelen te schrappen.

9. Inkomstenstromen

Naast de kostenstructuur geven de inkomstenstromen een duidelijk inzicht in het verdienmodel van een organisatie. Hoeveel klanten heeft een organisatie bijvoorbeeld op jaarbasis nodig om winst te genereren? Hoeveel omzet is er nodig om quitte te spelen? De inkomstenstromen zijn bovendien divers. Naast inkomsten vanuit goederenverkoop kan er ook gedacht worden aan abonnementsgeld, inkomsten van lease, licentieverlening en sponsoring en reclame.

De kracht van brainstorm sessies

Alle leden van het management kunnen een uitstekende bijdrage leveren aan het business model canvas. Door het business model canvas op een groot papier uit te werken, kunnen zij met elkaar brainstormen en over de categorieën nadenken en hun eigen mening ventileren. Zo ontstaat er een goed en objectief beeld van de organisatie en de nieuwe ideeën kunnen meteen met elkaar worden besproken en eventueel concreet worden uitgewerkt.

Business Model Canvas template

Nu is het jouw beurt

Wat denk jij? Hoe pas jij het business model canvas toe? Herken je de bovengenoemde onderdelen van het business model canvas of zijn er meerdere? Wat zijn volgens jou de succesfactoren die kunnen bijdragen aan goed management van een het business model canvas opzet?

Deel jouw kennis en ervaring via het commentaar veld onderaan dit artikel.

Als je het artikel handig of praktisch vond voor jouw eigen kennis, deel dit vooral met jouw netwerk of meld je aan voor onze gratis wekelijkse nieuwsbrief. Je kunt ons ook vinden op Facebook, LinkedIn, Twitter en Youtube.

Meer informatie

1. Osterwalder, A. (2004). The business model ontology: A proposition in a design science approach.
2. Osterwalder, A. & Pigneur, Y. (2013). Designing business models and similar strategic objects: the contribution of IS. Journal of the Association for Information Systems, 14(5), 237-244.
3. Osterwalder, A. & Pigneur, Y. (2010). Business model generation: a handbook for visionaries, game changers and challengers. John Wiley & Sons.

Citatie voor dit artikel:
Mulder, P. (2015). Business model canvas. Retrieved [insert date] from ToolsHero: https://www.toolshero.nl/strategie/business-model-canvas/

Wilt u linken naar dit artikel, dat kan!
<a href=”https://www.toolshero.nl/strategie/business-model-canvas/”>ToolsHero: Business Model Canvas</a>

Interessant artikel? Geef je waardering of deel het artikel via social media!

by Patty Mulder

• 2 Shares
  Share
• Tweet
• Pin it
• Share
• Email
• More